Một đứa trẻ đến với cuộc đời là một hạt giống chứa đựng tất cả những cung bậc cảm xúc. Nhưng cung bậc cảm xúc nào được hiện diện, được biểu lộ và trở nên nổi bật thì lại là quá trình định hướng, nuôi dưỡng, giáo dục và xử lý các tình huống của cha mẹ.
Định hướng của cha mẹ rất đa dạng. Có người mong muốn con một đời an nhiên, có những người mong muốn con tự tin, mạnh mẽ. Có những người mong muốn con mình ngoan ngoãn. Có những người muốn con tài giỏi nổi trội thành danh. Tất nhiên, để toại nguyện mong muốn đó, mỗi cặp cha mẹ đều có cách thực hiện theo những hiểu biết của mình. Có người thì tìm cách bao bọc che chở con, nâng đỡ để con tránh khỏi va vấp cuộc đời. Có người đưa con ra lăn lộn trải nghiệm. Có người thì lại đưa con đi học trường tốt nhất, thầy giỏi nhất, đắt tiền nhất … Nhưng có khi nào cha mẹ quan sát, lắng nghe và ghi nhận cảm nhận của các con chưa?
Thử nghĩ xem, nếu ta vào làm việc ở một phòng làm việc. Ở đó, sếp quẳng cho ta một định hướng rằng sau 2 tháng phải trở thành «Vua bán hàng» nhé. Rồi nhồi ta đi học hết lớp kỹ năng này, kỹ năng khác để trở thành «Vua bán hàng». Khi ta nói rằng ta không muốn trở thành «Vua bán hàng» thì sếp đó năn nỉ, khóc lóc, rồi mua chuộc, lôi kéo, dụ dỗ, thậm chí đe dọa, trừng phạt, cấm vận … Liệu ta có hạnh phúc khi phải trở thành «Vua bán hàng» trong hoàn cảnh đó không? Các con của cha mẹ cũng vậy. Cha mẹ cần hiểu các con cảm nhận thế nào? Các con có cảm giác ra sao? Chúng cần gì ở cha mẹ? Và quan trọng nhất là cha mẹ cần biết chúng có thực sự hạnh phúc khi tham gia trong hành trình trở thành đó không. Thực tế cho thấy rằng, đằng sau mỗi đứa trẻ hạnh phúc có bóng dáng của cha mẹ, của người lớn biết cách yêu thương.
Do vậy, một người muốn trở thành người biết cách yêu thương thì cần phân biệt chính xác yêu thương có trí tuệ và yêu thương bản năng.
Yêu thương bản năng có thể khiến cha mẹ hi sinh tất cả vì con. Cha mẹ nghĩ điều gì tốt cho con thì sẽ cố gắng để đem điều đó lại cho con của mình. Điều này có lợi rằng, đứa trẻ sẽ nhận được những điều có thể rất to lớn cho con. Nhưng hạn chế là vô tình không đáp ứng được điều con cần. Ví dụ, mẹ thương con nên tối nào cũng pha mật ong chanh ấm cho con uống, nhưng thứ con muốn lại là được nếm vị sữa tươi không đường. Đứa trẻ được uống món nó muốn sẽ cảm thấy vui sướng hơn. Nhưng nó vẫn chỉ được uống nước mà mẹ của nó cho là tốt nhất cho nó.
Còn yêu thương có trí tuệ là yêu thương dựa trên hiểu biết, có kiến thức chuẩn mực dẫn đường. Cha mẹ yêu thương có trí tuệ hiểu được điều gì mình nên làm cho con ở lứa tuổi này. Cha mẹ cũng hiểu điều mình cho con sẽ góp một viên gạch để xây dựng con trở thành ai trong 10 năm, 20 năm tiếp theo, rồi hành trình cuộc sống độc lập sau này thế nào…. Cha mẹ yêu thương trí tuệ sẽ cho con cảm nhận sự ấm áp của tình yêu gia đình và sự tin tưởng về hiểu biết của cha mẹ. Cũng là quan tâm pha nước cho con uống, người mẹ yêu thương trí tuệ có thể giải thích cho con biết ý nghĩa của từng loại nước uống. Sữa thì uống trước khi đi ngủ. Còn nước chanh mật ong ấm thì uống khi con đang ho rát cổ họng. Nếu con muốn uống sữa thì mẹ sẽ đun nóng và cho thêm chút hương thảo để trị ho cho con nhé … Con của cha mẹ yêu thương có trí tuệ hạnh phúc vì được trưởng thành cả về tri thức, hiểu biết và cảm nhận được yêu thương vô điều kiện khi cha mẹ đáp lại các nhu cầu của mình.
Đằng sau đứa trẻ hạnh phúc có bóng dáng của cha mẹ biết cách yêu thương là vậy. Cha mẹ muốn trở thành người biết cách yêu thương thì phải không chỉ có phương pháp đúng là đủ. Cha mẹ cần có kiến thức đúng. Kiến thức đúng và phương pháp đúng chính là nguyên liệu để tạo dựng một người con hạnh phúc.
Thật lo ngại khi nhìn ra xung quanh. Rất nhiều người, khi đã trở thành cha mẹ thì mới tìm cách để trở thành cha mẹ nào đó. Và thậm chí chỉ nghe người này đồn, người kia khen là lao đầu vào. Họ không chậm lại một chút, để cân nhắc xem “Phương pháp làm cha mẹ ABC đó có phù hợp với con cái của mình không ?”. Cân nhắc thêm một chút “Nếu ta áp dụng phương pháp không phù hợp, con cái của ta sẽ trở nên hạnh phúc trên hành trình đó chứ?”. Bởi vì chúng ta hiểu rằng “Yêu thôi chưa đủ”. Vì vậy, ngoài biết phân biệt yêu thương bản năng và yêu thương có trí tuệ, hãy học cách trở thành người biết cách yêu thương đúng đắn phù hợp. Khi đó, bạn hạnh phúc khi làm cha mẹ, con bạn hạnh phúc khi là con của bạn và bạn đời của bạn hạnh phúc khi chung đôi cùng bạn, tất nhiên những người xung quanh bạn như bố mẹ, người thân, bạn bè của bạn cũng sẽ hạnh phúc. Một người hạnh phúc trọn vẹn khi những người xung quanh họ cũng hạnh phúc.
